Θάνος Παπαδόπουλος – Η Τραγωδία του Κρατικού Καπιταλισμού στον 20ο Αιώνα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΣΤΟ 52ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΒΙΒΛΙΟΥ, ΠΕΔΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΩΣ

Γιατί η Οκτωβριανή Επανάσταση που φιλοδόξησε να αλλάξει τον κόσμο εκφυλίστηκε και κατέρρευσε σε λιγότερο από 75 χρόνια;
Γιατί οι επαναστάτες που τόλμησαν το άλμα στον ουρανό αντίκρυσαν, στο τέλος της ζωής τους, τις κάννες του κόκκινου εκτελεστικού αποσπάσματος;
Γιατί η αποσύνδεση του σοσιαλισμού από τη δημοκρατία κατέληξε σε τραγωδία με εκατομμύρια θύματα;
Μπορούν τα κοινωνικά συστήματα να πηδάνε τα στάδια της κοινωνικής εξέλιξης και να πηγαίνουν από τη φεουδαρχία κατ’ ευθείαν στο σοσιαλισμό, σαν να είναι ακρίδες ή βάτραχοι;
Μήπως τελικά ο Στάλιν και ο Μάο Τσε Τουνγκ ήταν πιο οπισθοδρομικοί και αντιδραστικοί από τον Ιβάν τον Τρομερό και το Μεγάλο Πέτρο;
Αυτά και άλλα βασανιστικά ερωτήματα που αναστάτωσαν τον κόσμο, για έναν ολόκληρο αιώνα, διερευνά το βιβλίο του Θάνου Παπαδόπουλου “Η Τραγωδία του Κρατικού Καπιταλισμού Στον 20ο Αιώνα”.
Τα Κομμουνιστικά Κόμματα και τα Μαρξιστικά Κέντρα, που ήταν αρμόδια να δώσουν έγκυρες και αξιόπιστες απαντήσεις το απέφυγαν και γι’ αυτό τούς αποφεύγουν και οι πολίτες.
Το βιβλίο διακηρύσσει ότι η Αριστερά του 21ου αιώνα είναι απόλυτα: Δημοκρατική, Φιλελεύθερη, Ευρωπαϊκή, Αναπτυξιακή, Δίκαιη, Ειρηνική, Καινοτόμα και Μεταρρυθμιστική.
Για την Αριστερά του 21ου αιώνα, η εποχή του κανιβαλισμού και τις ανθρωποφαγίας τελείωσε. (Από την έκδοση)

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ στο ΠΕΔΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΩΣ

Το βιβλίο του Θάνου Παπαδόπουλου με τίτλο «Η Τραγωδία του Κρατικού Καπιταλισμού στον 20ο Αιώνα» Εκδόσεις Κασταλία, παρουσιάζεται στο πλαίσιο του 52^ου Φεστιβάλ Βιβλίου στο Πεδίο του Άρεως (6-22 Σεπτεμβρίου 2024), την Δευτέρα, 16 Σεπτεμβρίου, από 20:30-21:30, εις την σκηνή «Φράνς Κάφκα».

Ομιλητές

-Ο Σταύρος Μπένος, πρόεδρος του Σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ» που έχει σκοπό την ανάδειξη και διαρκή προστασία αρχαίων μνημείων, όπως θέατρα και ωδεία, και

-Ο Γιάννης Καούνης, δικηγόρος, αντιδικτατορικός αγωνιστής, πρώην μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ εσωτ.

Συμμετέχει-συντονίζει ο Γιώργος Παπαχρήστος, σύμβουλος έκδοσης στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ».

Το βιβλίο εκτίθεται από το περίπτερο 163 των εκδόσεων «ΚΑΣΤΑΛΙΑ» στο 52^ο Φεστιβάλ Βιβλίου.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

Η Σοβιετική Ένωση, η Κίνα και οι άλλες «σοσιαλιστικές» ή «λαϊκές δημοκρατίες» (Βόρεια Κορέα, Καμπότζη, Αλβανία, Κούβα κλπ.) δεν υπήρξαν ούτε ένα δευτερόλεπτο στην ιστορία τους «σοσιαλιστικές» ή «δημοκρατίες»

Από άποψη κοινωνικοοικονομική ήταν απλώς κρατικός καπιταλισμός των βασιλιάδων και από άποψη πολιτική, μοναρχία νέου τύπου, δηλαδή δικτατορία. Γι’ αυτό ο λαός έλεγε τον Στάλιν «κόκκινο τσάρο» και θεωρούσε τον Μάο Τσε Τουνγκ αυτοκρατορικό πρόεδρο.

Η ειρωνεία της Ιστορίας είναι ότι τον όρο κρατικός καπιταλισμός τον ανέφερε ο ίδιος ο Λένιν. Μάλιστα στο συνέδριο των Μπολσεβίκων λίγο μετά την επανάσταση (το 19180), εισηγήθηκε για τη Ρωσία τον κρατικό καπιταλισμό τύπου Γερμανίας για να ανοίξει ο δρόμος για τον σοσιαλισμό. Η εισήγησή του έγινε αποδεκτή σχεδόν ομόφωνα. Γκρίνιαξαν μόνον οι «αριστεροί οι κομμουνιστές».

Αυτοί ήθελαν να περάσουν κατευθείαν από τη φεουδαρχία στον… σοσιαλισμό! Παρά τις οδηγίες του Μαρξ ότι με τα διατάγματα δεν μπορεί να πηδάς… καθεστώτα. Ο κρατικός καπιταλισμός, δηλαδή η κρατικοποίηση όλης της ιδιοκτησίας και της παραγωγής, που εφαρμόστηκε την περίοδο του «πολεμικού κομμουνισμού» (1918-1920), δεν οδήγησε στον σοσιαλισμό, αλλά στη φτώχεια, στην πείνα και στον θάνατο εξασιτίας τους Ρώσους, τους Ουκρανούς και τους άλλους Σοβιετικούς πολίτες. Ο Λένιν ύστερα από αυτή την καταστροφή, που τη βοήθησε η σιτοδεία και ο εμφύλιος πόλεμος με τους «Λευκούς» εισηγήθηκε σε ένα τακτικό και ένα έκτακτο συνέδριο το 1921 την επιστροφή στον καπιταλισμό για πολλά χρόνια καθώς και την καταδίκη της γραφειοκρατίας και του αναλφαβητισμού. Οι εισηγήσεις του Λένιν πάλι έγιναν αποδεκτές σχεδόν ομόφωνα, με εξαίρεση τους «αριστερούς κομμουνιστές». Ενώπιον των τελευταίων ο Λένιν έγραψε την μπροσούρα «Αριστερισμός η παιδική ασθένεια του κομμουνισμού». Ο Λένιν συνέχισε να υποστηρίζει την επιστροφή στον καπιταλισμό για πολλά χρόνια έως τον θάνατο του, στο πλαίσιο της «Νέας Οικονομικής Πολιτικής» (ΝΟΠ).

Τα μέτρα της Νέας Οικονομικής Πολιτικής (ΝΟΠ) όπως διαμορφώθηκαν στη συνέχεια, συνοψίζονται στα παρακάτω:

1. Ελεύθερη αγορά τροφίμων, αγροτικών και βιομηχανικών προϊόντων. Οι αγρότες πουλούσαν ελεύθερα στην αγορά τα προϊόντα τους αντί να τα παραδίδουν στο κράτος σε ορισμένες τιμές. Ορίστηκε προκαταβολικά φόρος 10% σε είδος και στη συνέχεια σε χρήμα.
   2. Με το διάταγμα του Μαΐου 1922 το κράτος διατήρησε μόνο την «υψηλή εποπτεία» στις τράπεζες, στο εξωτερικό εμπόριο και στη βαριά βιομηχανία. Στους υπόλοιπους τομείς της οικονομίας επιτράπηκε η ατομική ιδιοκτησία και η ίδρυση ιδιωτικών επιχειρήσεων.
2. Οι επιχειρήσεις που είχαν κρατικοποιηθεί στη βιομηχανία, στη βιοτεχνία, στο εμπόριο και λοιπά επιστράφηκαν δωρεάν στους ιδιοκτήτες τους, με μοναδικό όρο να τις λειτουργήσουν.
   4. Παραχωρήθηκαν σε ξένους και ντόπιους κεφαλαιοκράτες ολόκληρες βιομηχανίες, ορυχεία (κάρβουνου, χρυσού, χαλκού, σιδήρου και λοιπά), δάση, πετρελαιοειδή με ενοίκιο ή με μικρό μερίδιο της παραγωγής.

   Η επιστροφή στον (ιδιωτικό) καπιταλισμό με τη ΝΟΠ συνεχίστηκε όχι μόνο όσον καιρό ζούσε ο Λένιν, αλλά και μετά τον θάνατό του. (Ομολογώ ότι στα 70 χρόνια που ανήκω στην Αριστερά (ΕΔΑ,ΚΚΕ, ΚΚΕ Εσωτερικού, Συνασπισμός, ΔΗΜΑΡ) άκουσα μία ή δύο φορές για τη Νέα Οικονομική Πολιτική του Λένιν, αλλά ποτέ και κανείς δεν μου εξήγησε τί ήταν αυτή η πολιτική. Την απέφευγαν όλοι όπως ο διάβολος το λιβάνι). Στη σύγκρουση του Στάλιν με τον Τρότσκι, ο Στάλιν διακήρυξε ότι θα συνεχίσει την πολιτική του Λένιν, ενώ ο Τρότσκι μιλούσε για διαρκή επανάσταση και πόλεμο σε έναν λαό καθημαγμένο από τους πολέμους, την πείνα και τις αρρώστιες. Όπως ήταν φυσικό ο Στάλιν κέρδισε την εξουσία, καθώς ήλεγχε ως Γενικός Γραμματέας και τον μηχανισμό του κόμματος, και εφάρμοσε έως το 1928 τη Νέα Οικονομική Πολιτική και την επιστροφή στον καπιταλισμό του Λένιν με μικρές αλλαγές.

   Μέσα στα λίγα χρόνια (1921-1928) που εφαρμόστηκε ο καπιταλισμός της ΝΟΠ η οικονομία της Ρωσίας πήρε τα πάνω της και η πείνα άρχισε να υποχωρεί στο τραπέζι των Σοβιετικών. Το 1921 η αγροτική και βιομηχανική παραγωγή είχαν πέσει στο 14% του 1913. Το 1928 η αγροτική και βιομηχανική παραγωγή έφτασαν στο 140-150% του 1913, δηλαδή 10 φορές επάνω από το 1921. Το ίδιο συνέβη και στην παραγωγικότητα της εργασίας και τους μισθούς των εργατών. Στο τέλος του 1928 ο ιδιωτικός τομέας έλεγχε το 20% της παραγωγής, οι συνεταιρισμοί πάνω από το 20% και ο κρατικός τομέας κάτι λιγότερο από το 60% της παραγωγής.

INFO

Η τραγωδία του κρατικού καπιταλισμού στον 20ό αιώνα

Θάνος Παπαδόπουλος

Εκδόσεις Κασταλία

Σελ. 329, Τιμή € 21,00

BIO

Ο Θάνος Παπαδόπουλος γεννήθηκε στην Καλαμαριά της Θεσσαλονίκης το 1939. Από μαθητής προσχώρησε στην ΕΔΑ. Τελείωσε την Ανωτάτη Βιομηχανική Σχολή και γράφτηκε στη Νομική. Τα χρόνια 1965-1967 ήταν μέλος του παράνομου ΚΚΕ. Το διάστημα 1967-1970 εξορίστηκε σε Γυάρο, Λέρο, Ωρωπό. Έχει περάσει από δύο δίκες προδικτατορικά και μία στη δικτατορία. Έχει συλληφθεί δέκα φορές πριν, στη διάρκεια, και μετά τη δικτατορία. Ήταν μέλος της Κ. Ε. του ΚΚΕ εσωτερικού. Διετέλεσε αρχισυντάκτης στην Αυγή, διευθυντής στην ΕΡΑ4, αρθρογράφος στην εφημερίδα Τα Νέα. Είναι επίσης και συγγραφέας.